DNMG Atualiza Servisu Klima Verde Ne’ebé Implementa Husi Unep Ba Projeto “Hadiak Sistema Alerta Sedu Hodi Harii Resilénsia Di'ak Liután Ba Risku Hidrometeorolojiku Sira Iha Timor-Leste”.
Dili, 13 Outubru 2025 – Ministru Transportes no Komunikasaun, Eng. Miguel Marques Gonçalves Manetelu, realiza enkontru ho Diresaun Nasional Metereolojia no Jeofizika no UNEP iha sala enkontru Gabinete Ministru Kaikoli Dili.
Iha enkontru ne’e Diretór DNMG, Terencio Fernandes Moniz, Diretor Nacional Meteorologia e Geofizika/DNMG akompaña husi Husi UNEP headquarter Nairobi, Kenya Bo Ra Kim, husi UNEP PMU Dili James no Husi PMU Dili Shaobar no husi Gabinete Ministru akompaña husi João Olivio Freitas Asesór Tékniku Ministu.
Enkontru ne’e aatu Introdúz no atualiza servisu ne’ebé apoiu husi Fundus Klima Verde nebe implemente husi UNEP ba projeto “Hadiak Sistema Alerta Sedu hodi harii resilénsia di'ak liután ba Risku Hidrometeorolojiku sira iha Timor-Leste”.
Benefisiario husi projeto ne’e mak DNMG. Projetu sira ne’e mak hanesan instala Automatic Weather station (AWS), iha Baucau, Maliana, Liquiça, Ermera, Manatutu, Lospalos, Viqueque no Atauro, instala mós Automatic Weather Observation System (AWOS) iha Aeroporto Dili no Suai.
Iha mós instalasaun ba Weather Radar 3 iha parte Leste, Centro no Weste. No instalasaun ba Sukat nivel tasi nian. No mós instala sentru Previzaun Tempu. no informa mós ba Ministru Manetelu kona-ba Lei Meteorolojia, Planu stratéjia Meteorolojia no Enkuadramentu legál servisu Klima nian, ne’ebé submete ona mai gabinete Ministro hodi hetan apresiasaun.
Sra. Bo Ra, mós husu disponibilidade Ministru Manetelu nia tempu hodi halo lansamentu ka inagurasaun ba operasaun Radar iha tinan oin.
Hafoin rona tiha esplikasaun husi DNMG no UNEP, Ministru Manetelu hato’o agredesimentu no obrigado wain ba UNEP ne’ebé fó apoiu Ministériu Transporte no Komunikasaun liuhusi DNMG hodi instala ekipamentus meteorolojia sira ne’ebé modernu.
Aleinde nemos ko’alia kona-ba Lei Meteorolojia, Planu estratéjia Meterolojia no Enkuadramentu legál servisu Klima nian, governante ne’e hatete Lei Meteorolojia sei lori ba Konsellu Ministru no hetan aprovasaun husi Parlamentu Nasional, maibé Planu stratejia Meterolojia no Enkuadramentu legál servisu klima sei lori deit ba konsellu Ministru atu hetan apresiasaun.
Ministru Manetelu mós kestiona no ko’alia kona-ba servisu balun ne’ebé DNMG nian papel, instituasaun seluk hanesan IGTL mak foti fali hodi informa ba públiku kona-ba informasaun rai-nakdoko no tsunami, ho kestaun ne’e Ministru Manetelu sei informa ba asuntu ne’e ba Ministru Petróleu no Rekursus Minerais.
